Một căn nhà gỗ Bắc Bộ hoàn chỉnh thì không thể thiếu những hình ảnh chạm khắc hoa văn. Theo tìm hiểu thì chúng được thực hiện hoàn toàn bằng tay. Cho thấy được đôi bàn tay khéo léo và khối óc sáng tạo của người thợ thủ công. Vậy hãy cùng nhau đi khám phá xem trên nếp nhà này có những mẫu hoa văn nào độc đáo.
Vai trò của các hoa văn chạm khắc trên nhà gỗ Bắc Bộ
Trong kết cấu của một ngôi nhà truyền thống dân gian thì điều quan trọng và không thể thiếu là các nét chạm khắc chi tiết hoa văn. Đây chính là điểm nhấn giúp cho căn nhà trở nên khác biệt hơn so với những mẫu nhà khác.
Ý nghĩa của những mẫu hoa văn này đó chính là giúp cho căn nhà tạo được tính thẩm mỹ cao. Từng hoa văn được thổi hồn vào nếp nhà gỗ mang nhiều ý nghĩa riêng biệt. Thể hiện được trình độ chạm khắc và sự sáng tạo trong nghệ thuật làm nhà gỗ.
Các mẫu hoa văn còn là nơi gửi gắm những giá trị nhân văn trong cuộc sống. Như giáo dục con cháu về truyền thống uống nước nhớ nguồn, biết được những giá trị nghệ thuật cần gìn giữ và phát huy.
Những mẫu hoa văn có trên nếp nhà gỗ cổ truyền
Sau đây sẽ là một vài mẫu hoa văn phổ biến được chạm khắc nhiều trên nhà gỗ cổ truyền.
-
Hoa văn tùng cúc trúc mai
Đây là hình tượng hết sức phổ biến của nhà gỗ cổ truyền. Các bức tranh tùng cúc trúc mai được chạm khắc trên các cánh cửa bức bàn. Người thợ chạm khắc những bức tranh này đều phải là người có tay nghề cao, kỹ năng chuyên nghiệp. Ý nghĩa của những bức tranh này là đại diện cho bốn mùa trong năm. Các loại cây các loại hoa là đại diện cho sự sống, phồn vinh và tươi mới của bốn mùa.
-
Hình tượng các con giống
Các con giống được chạm hóa và đưa vào nhà gỗ cổ truyền đều hết sức đa dạng và phong phú. Cụ thể như các hình tượng rồng, phượng, tứ linh, mai điểu…Đây đều là các mẫu hoa văn có độ khó cao. Đòi hỏi người thợ phải am hiểu, có tay nghề. Nếu không sẽ không thể hiện được cái hồn các họa tiết. Các con giống đều là những khát khao và ước vọng về cuộc sống mới tươi đẹp hơn.
-
Các bức tranh tùng hạc diên niên
Từ xa xưa các mẫu tùng hạc diên niên luôn là đại diện cho sự giàu sang phú quý, may mắn và tài lộc. Tuy nhiên thì hình tượng này có rất nhiều chi tiết nhỏ, tỉ mỉ. Và đòi hỏi những người thợ có kinh nghiệm lớn, nhiều năm trong nghề. Các hình tượng này được chạm khắc trên những bức tường hậu, bức lách của căn nhà gỗ cổ truyền.
-
Mẫu hoa sen
Sen chính là hình tượng không chỉ nổi bật trong nhiều ngành nghệ thuật khác. Trong đó thì nhà gỗ cổ truyền cũng sẽ không thể thiếu. Hoa sen là quốc hoa của nước Việt Nam, đại diện cho sự tinh khiết, trong trắng. Hoa sen là mẫu hoa văn không quá có nhiều chi tiết khó. Nhưng những đường đục chạm phải nông sâu, chính xác. Để tạo được những đường nét uyển chuyển và sắc nét nhất.
-
Các loại lá vĩ long
Lá vĩ Long tuy không phải là mẫu họa tiết đục chạm quá khó. Những người thợ cũng sẽ phải am hiểu và có kỹ năng nhất định. Có như vậy các họa tiết được đục chạm ở nhà gỗ mới truyền tải được hết cái hồn của nó. Lá vĩ long xuất hiện chủ yếu trên các kẻ hiên của nhà gỗ, các con rường.
Người thợ đục chạm hoa văn cần phải có những kỹ năng gì
- Người thợ đục chạm cần phải được đào tạo bài bản. Có quá trình học tập dài lâu và trong một khoảng thời gian xác định.
- Bên cạnh người thợ chạm cần hiểu được ý nghĩa hoa văn, có năng khiếu, có niềm đam mê với nhà gỗ cổ truyền.
Những mẫu hoa văn kể trên được sử dụng phổ biến ở nhà gỗ cổ truyền. Đây cũng là điểm độc đáo khiến cho mẫu nhà này ấn tượng và đặc biệt hơn. Ngoài ra còn mang nhiều ý nghĩa về cuộc sống.