Lục bình gốm từ lâu đã trở thành một phần quan trọng trong không gian thờ tự của người Việt, đặc biệt là trong các ngôi nhà gỗ truyền thống. Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao, lục bình còn được xem là vật phẩm phong thủy giúp hội tụ và lưu giữ vượng khí, tài lộc và đang trở thành xu hướng được nhiều gia đình yêu thích.
Video không gian thờ cúng trong nhà gỗ cổ truyền tại Hoài Đức, Hà Nội
Nguồn gốc và ý nghĩa của lục bình gốm trong văn hóa Việt
Lục bình gốm là một trong những vật phẩm gắn liền với đời sống tâm linh của người Việt. Không chỉ là đồ trang trí, nó còn mang ý nghĩa phong thủy, thể hiện sự bình an, thịnh vượng và may mắn.
Lục bình gốm xuất hiện từ thời nào?
Lục bình có lịch sử hình thành gắn liền với sự phát triển của gốm sứ Việt Nam. Những dấu tích khảo cổ cho thấy, từ thời Lý – Trần (thế kỷ XI – XIV), nghệ thuật chế tác lục bình đã xuất hiện tại các làng nghề gốm nổi tiếng như Bát Tràng (Hà Nội), Chu Đậu (Hải Dương) và Thổ Hà (Bắc Giang).
Tuy nhiên, phải đến thời Lê sơ (thế kỷ XV – XVI), lục bình gốm mới trở thành vật phẩm phổ biến trong không gian thờ cúng, đặc biệt là tại các gia đình quan lại, hoàng tộc. Các nghệ nhân thời này đã ứng dụng kỹ thuật chạm khắc tinh xảo, kết hợp men lam, men ngọc để tạo nên những mẫu lục bình có giá trị nghệ thuật cao.
Vì sao lục bình gốm được bày trí trong phòng thờ?
Theo quan niệm phong thủy, lục bình có hình dáng đặc trưng với phần miệng loe rộng, thân phình to và đáy thu nhỏ, tượng trưng cho sự hội tụ và lưu giữ khí tốt. Trong phòng thờ, cặp lục bình không chỉ giúp gia tăng vẻ uy nghiêm mà còn có tác dụng:
- Thu hút tài lộc: Hình dáng của lục bình giúp hấp thụ và tích tụ năng lượng tốt, mang đến may mắn và phú quý.
- Bảo vệ sự bình an: Khi kết hợp với những họa tiết truyền thống như rồng, phượng, hoa sen, lục bình còn mang ý nghĩa trấn trạch, giúp gia chủ tránh khỏi những điều xui rủi.
- Duy trì sự cân bằng phong thủy: Thông thường, lục bình được bày theo cặp để tạo thế âm dương hài hòa, giúp gia đạo êm ấm, con cháu hiếu thuận.
Xu hướng trang trí lục bình gốm trong nhà gỗ kẻ truyền
Hiện nay, hai dòng lục bình được sử dụng phổ biến nhất trong nhà gỗ kẻ truyền là lục bình gốm Bát Tràng và lục bình gỗ Hương.
Lục bình gốm Bát Tràng – Vẻ đẹp truyền thống đậm chất nghệ thuật
Loại lục bình với sự đa dạng về kiểu dáng, màu sắc và hoa văn, được chế tác từ nguồn đất sét tinh khiết và nung ở nhiệt độ cao, đảm bảo độ bền vững theo thời gian. Trong không gian nhà gỗ kẻ truyền, lục bình Bát Tràng mang đến sự trang trọng và uy nghiêm cho khu vực thờ cúng.
Cách bài trí lục bình gốm Bát Tràng trong nhà gỗ kẻ truyền:
- Vị trí đặt: Thường được đặt đối xứng hai bên ban thờ, trên sập thờ hoặc dưới nền nhà, tạo thế cân bằng phong thủy.
- Kết hợp với nội thất gỗ: Các mẫu lục bình men rạn, men lam khi kết hợp với bàn thờ gỗ mít, gỗ gụ hoặc gỗ hương sẽ tạo nên tổng thể hài hòa, giúp không gian phòng thờ trở nên ấm cúng và linh thiêng hơn.
- Chú ý kích thước: Nên chọn lục bình có chiều cao phù hợp với diện tích phòng thờ, tránh kích thước quá lớn hoặc quá nhỏ gây mất cân đối.
Lục bình gỗ Hương – Sự sang trọng và giá trị bền vững
Bên cạnh lục bình gốm, lục bình gỗ Hương cũng là lựa chọn được nhiều gia chủ yêu thích khi trang trí nhà gỗ kẻ truyền. Gỗ Hương là loại gỗ quý, có mùi thơm tự nhiên và vân gỗ đẹp, không bị cong vênh hay mối mọt theo thời gian.
Cách bài trí lục bình gỗ Hương trong nhà gỗ kẻ truyền:
- Đặt hai bên bàn thờ hoặc góc nhà: Lục bình gỗ thường được đặt theo cặp ở hai bên bàn thờ để tạo sự cân đối và trang nghiêm. Với những phòng thờ rộng, gia chủ có thể đặt một đôi lục bình lớn ở hai góc nhà để tăng tính bề thế.
- Kết hợp với tượng gỗ hoặc hoành phi câu đối: Để tăng thêm vẻ cổ kính, có thể bài trí lục bình gỗ Hương cùng các bộ hoành phi câu đối hoặc tượng gỗ linh vật như Kỳ Lân, Nghê.
- Duy trì độ bóng tự nhiên: Để bảo quản lục bình gỗ Hương tốt nhất, gia chủ nên lau chùi thường xuyên bằng khăn mềm và dầu bóng chuyên dụng, giúp giữ được màu sắc và độ sáng đẹp lâu dài.
Cách chọn kích thước lục bình theo phong thủy để đón tài lộc
Kích thước của lục bình là yếu tố quan trọng trong phong thủy, quyết định khả năng thu hút và giữ gìn tài lộc của gia chủ. Khi lựa chọn lục bình, cần cân nhắc đến tỷ lệ với không gian phòng thờ cũng như các thông số trên thước Lỗ Ban.
Chọn kích thước theo diện tích phòng thờ
Kích thước của lục bình gốm cần phù hợp với diện tích phòng thờ để tạo sự hài hòa và cân đối.
- Phòng thờ nhỏ (dưới 10m²): Nên chọn những sản phẩm có chiều cao từ 40-50cm. Kích thước nhỏ gọn sẽ giúp không gian không bị chật chội, đồng thời vẫn đảm bảo tính trang nghiêm.
- Phòng thờ trung bình (10-20m²): Lựa chọn lục bình cao từ 50-70cm. Đây là kích thước phổ biến, phù hợp với đa số không gian phòng thờ hiện nay.
- Phòng thờ lớn (trên 20m²): Ưu tiên chọn lục bình cao từ 70-90cm để tạo điểm nhấn và sự cân đối trong không gian rộng.
>> Xem thêm: Tìm hiểu nét đẹp văn hoá và kiến trúc tâm linh của nhà thờ họ tộc
Chọn màu sắc theo mệnh gia chủ
Màu sắc của lục bình không chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ mà còn tác động đến phong thủy. Dựa vào ngũ hành, bạn có thể chọn màu sắc phù hợp với mệnh của gia chủ để thu hút may mắn và tài lộc.
- Mệnh Kim: Màu trắng, vàng nhạt hoặc xám sẽ tương sinh, giúp gia chủ thuận lợi trong công việc và cuộc sống.
- Mệnh Mộc: Màu xanh lá cây hoặc nâu là lựa chọn lý tưởng, mang lại sự bình an và phát triển.
- Mệnh Thủy: Màu xanh dương hoặc đen sẽ tăng cường năng lượng, giúp gia đình hòa thuận và thịnh vượng.
- Mệnh Hỏa: Màu đỏ, hồng hoặc tím sẽ kích hoạt năng lượng tích cực, mang lại sự nhiệt huyết và thành công.
- Mệnh Thổ: Màu vàng đất hoặc nâu đậm sẽ tạo sự ổn định và vững chắc cho gia đạo.
Lục bình gốm không chỉ là vật phẩm trang trí mà còn là biểu tượng của văn hóa và tâm linh người Việt. Với sự kết hợp giữa tính thẩm mỹ và giá trị phong thủy, lục bình xứng đáng là lựa chọn hàng đầu cho không gian phòng thờ trong nhà gỗ truyền thống.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp