Cửa bức bàn nhà gỗ là loại cửa phổ biến và gặp nhiều trong các công trình nhà gỗ cổ truyền. Đây là bộ phận che chắn cho toàn bộ căn nhà gỗ, đồng thời là bức tranh thể hiện những hoa văn chạm khắc tinh xảo. Hãy cùng nhau khám phá về những đặc điểm, vai trò và ý nghĩa của loại cửa này như thế nào từ nội dung sau đây.
Video lắp dựng cửa bức bàn nhà gỗ
Tìm hiểu sơ lược về cửa bức bàn nhà gỗ
Với vị trí nằm giữa hai cột của ngôi nhà gỗ, cửa bức bàn nhà gỗ thường có nhiều cánh. Thông thường số cánh sẽ là số chắn như: 2, 4, 6. Tùy thuộc vào quy mô của từng công trình lớn nhỏ khác nhau.
Trên bề mặt của cửa bức bàn thường sẽ được chạm khắc nổi bật bởi các hoa văn đẹp. Bên dưới cửa bức bàn là ngưỡng cửa, giúp cho việc đi lại trở nên quy củ và chuẩn kiến trúc cổ truyền.
Đặc điểm của cửa bức bàn nhà gỗ
- Đặc điểm của loại cửa này là không sử dụng bản lễ giống như các công trình hiện đại. Thay vào đó là sử dụng các cối quay, một kỹ thuật riêng cho nhà gỗ. Điều này tạo điều kiện cho việc tháo lắp và di dời sau này, đồng thời giúp cho cánh cửa không bị sập xệ.
- Cánh cửa bức bàn thường được làm từ chất liệu gỗ quý như: gỗ lim, gỗ gõ đỏ, gỗ mít, gỗ hương…Đây là chất liệu chống được mối mọt, dễ dàng trong chạm khắc. Đặc biệt là khả năng che chắn và bảo vệ tốt, ít bị cong vênh và mối mọt.
- Chiều cao của mỗi cánh cửa sẽ được các nghệ nhân chia làm 5 khoảng, trong đó với 3 khoảng nhỏ là lá cổ, 2 lá là pano đặc có chiều cao lớn hơn. Các hoa văn được chạm khắc tinh tế hoặc có thể là để trơn.
- Cửa bức bàn được phân ra thành 2 loại đó là cửa ghép và cửa thượng song hạ bản. Mỗi loại cửa có những đặc tính riêng và dành cho những công trình nhất định.
Vai trò và ý nghĩa của cửa bức bàn trong nhà gỗ cổ truyền
- Trong kiến trúc nhà cổ truyền loại cửa này được phân biệt cấp bậc giữa bên trong và bên ngoài nhà. Phần bậc cấp có độ cao vừa phải, tránh cho việc di chuyển có thể vấp ngã. Đồng thời mang một ý nghĩa lớn đó là người đi ra và đi vào phải cúi đầu thể hiện sự tôn kính đối với gia chủ. Có thể nói đây là nét đẹp văn hóa tâm linh đậm đà bản sắc của người Việt. Điều này đã được duy trì qua nhiều thế hệ.
- Trên các cánh cửa là những hoa văn chạm khắc quen thuộc như: tùng cúc trúc mai, đào lê thủ lựu, ngũ phúc lâm môn, hoa sen…Tất cả là những hoa văn thể hiện được giá trị văn hóa và đạo đức của dân tộc.
Trên đây là những thông tin có ích về cửa bức bàn. Đây chính là một nét đẹp thân thuộc chỉ có ở kiến trúc cổ. Chúng ta cần gìn giữ và phát huy nét đẹp này hơn nữa. Nếu quý vị đang có nhu cầu thi công căn nhà gỗ này, hãy liên hệ với đơn vị thi công uy tín và chất lượng.